Đề nghị tăng mức phạt hành chính ở một số lĩnh vực

Sáng 5-2, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội khai mạc Phiên họp toàn thể lần thứ 26, thẩm tra sơ bộ về dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính với sự chủ trì của Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng.

Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu dự và phát biểu chỉ đạo, trong đó tán thành với đề nghị tăng mức phạt hành chính ở một số lĩnh vực.

Phát biểu tại phiên họp, hầu hết các đại biểu đều tán thành cần thiết sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính, nhưng đề nghị xem xét lại phạm vi sửa đổi. Việc sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính phải giải quyết được 2 vấn đề. Một là những tồn tại, bất cập, vướng mắc trong quy định của luật và việc áp dụng luật trong thực tế. Hai là đáp ứng được tốt hơn công tác phòng, chống vi phạm hành chính trong thời gian tới. Ngoài ra, việc sửa đổi luật cũng phải đáp ứng được những nguyên tắc bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật; tính khả thi, hợp lý; tránh mâu thuẫn và chồng chéo; phù hợp với những điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Đa số ý kiến thể hiện sự đồng tình với cơ quan soạn thảo về các vấn đề nêu ra. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng chưa đồng tình về việc tổng kết thực tiễn và đánh giá tác động của từng chính sách sửa đổi, bổ sung để thuyết phục được Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đại biểu Quốc hội. Các đại biểu đề nghị, mỗi vấn đề đưa ra phải đánh giá rất kỹ tình hình thi hành pháp luật, tác động của chính sách với cuộc sống, với xã hội. Đa số đại biểu nhất trí cần phải nâng mức xử phạt hành chính ở một số lĩnh vực, nhưng cần phải có báo cáo cụ thể tăng trong lĩnh vực nào, hành vi gì so với luật hiện hành.

Phát biểu chỉ đạo, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhắc lại dư luận xã hội rất bất bình và không đồng tình với việc xử lý một số hành vi trong một số lĩnh vực. Ví dụ xử phạt 200.000 đồng với hành vi dâm ô và nhiều hành vi khác nữa. Từ đó, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu quan điểm, yêu cầu đặt ra là phải tăng mức phạt ở một số lĩnh vực tùy theo tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm, yêu cầu đấu tranh phòng chống, giá cả, kinh tế-xã hội… “Tránh tình trạng do có dư luận nên tăng tất cả mà chưa tính đến trong lĩnh vực đó, chúng ta chưa sử dụng hết mức phạt tối đa mà luật đã cho phép”, Phó chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đặt vấn đề: Chưa nghiêm là do quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính hay ở khâu tổ chức thực hiện? Những vấn đề như phạt cho tồn tại, không khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra, không áp dụng biện pháp xử phạt bổ sung, khắc phục bồi thường thiệt hại… mà các đại biểu nêu ra đều do khâu tổ chức thực hiện, không phải do không có quy định của pháp luật.

Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhất trí với ý kiến của các đại biểu, cần phân biệt biện pháp cưỡng chế hay hình phạt với hai biện pháp mới bổ sung như dừng cấp điện nước, đình chỉ hoạt động vĩnh viễn. “Đình chỉ hoạt động vĩnh viễn có phải là biện pháp cưỡng chế không? Tôi nghĩ là không phải. Anh dùng một biện pháp để bảo đảm cho việc thi hành hình phạt, nhưng đã đình chỉ hoạt động vĩnh viễn rồi thì còn giá trị gì để người ta phải nộp phạt nữa? Còn biện pháp dừng cấp điện nước thì có thể là biện pháp để cưỡng chế áp dụng thi hành quyết định xử lý vi phạm hành chính”, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nói.

Liên quan đến mảng xử phạt hành chính, đến thẩm quyền của cơ quan, người có thẩm quyền xử phạt hành chính trong lĩnh vực có thay đổi về tổ chức, bộ máy, theo quy định của luật chuyên ngành, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đồng tình rằng cần cập nhật lại trong dự luật. Hay quy định ủy quyền cho cấp phó, nhưng phải bảo đảm đúng điều kiện, trình tự, thủ tục, thời gian, trách nhiệm… Bên cạnh đó, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị có quy định về chế tài trách nhiệm của người thi hành công vụ để hạn chế, ràng buộc, kiểm soát quyền lực của người thi hành công vụ như trong pháp luật về phòng, chống tham nhũng, thanh tra, kiểm toán.

Theo Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, xử lý vi phạm hành chính là vấn đề lớn. Ở một số địa phương hiện nay đang nổi lên vấn đề trình tự, thủ tục, thẩm quyền xử lý người sử dụng ma túy vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc… Hồ sơ dự luật cần đánh giá được những quy định gì trong luật hiện hành đang còn bất cập, vướng mắc về trình tự thủ tục, hồ sơ, thẩm quyền, thời gian… để kiến nghị sửa đổi. Ví dụ: Trẻ em từ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi sử dụng ma túy lần đầu hoặc một vài lần thì áp dụng biện pháp xử phạt hành chính hay biện pháp giáo dục, giúp đỡ để tạo điều kiện tốt nhất cho người vi phạm không đi vào con đường đó nữa. Biện pháp giáo dục khác với xử lý hành chính.

Phó chủ tịch Quốc hội đánh giá rằng đó là vấn đề lớn nhưng chưa được nêu ra trong hồ sơ dự luật. Vì đây là dự án mới trình Quốc hội lần đầu để cho ý kiến, đến kỳ họp cuối năm, Quốc hội mới xem xét thông qua, nên Phó chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Tư pháp và các bộ, ngành, Chính phủ rà soát, đánh giá, tổng kết kỹ và thống nhất quan điểm để báo cáo Quốc hội xử lý. “Tôi tán thành là với trình tự, thủ tục như hiện nay thì có vướng mắc cho địa phương. Về cách lập hồ sơ, thời gian, trình tự có thể đơn giản hơn, nhưng phải chặt chẽ để bảo đảm quyền con người. Tinh thần là phải chặt chẽ, nhưng thuận lợi, dễ dàng cho việc áp dụng và đáp ứng được yêu cầu phòng chống tệ nạn ma túy ở cơ sở”, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nói.