CHỮA
“BỆNH QUAN LIÊU” CỦA CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Thấm nhuần lời dạy của V.I.Lênin “Kẻ thù bên trong
tệ hại nhất của chúng ta, chính là anh chàng quan liêu... Chúng ta phải gạt bỏ
kẻ thù đó”, Hồ Chí Minh khẳng định “bệnh quan liêu là kẻ thù của nhân dân, của
bộ đội và của Chính phủ.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến
cán bộ và công tác cán bộ. Bởi, theo Người: “Cán bộ là gốc của mọi công việc”,
“Muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém. Đó là một chân
lý nhất định”. Cán bộ là dây chuyền của bộ máy, nếu dây chuyền không
tốt, không chạy thì động cơ dù tốt, toàn bộ máy cũng bị tê liệt, vì họ “là những
người đem chính sách của Đảng thi hành trong nhân dân, nếu cán bộ kém thì chính
sách hay mấy cũng không thể thực hiện được”.
Xác định vị trí, vai trò của cán bộ trong sự nghiệp
cánh mạng, Hồ Chí Minh cũng chỉ ra những thứ “bệnh”, nguyên nhân, tác
hại và đưa ra “thuốc chữa bệnh”. Thấm nhuần lời dạy của V.I.Lênin “Kẻ thù bên
trong tệ hại nhất của chúng ta, chính là anh chàng quan liêu... Chúng ta phải gạt
bỏ kẻ thù đó”, Hồ Chí Minh khẳng định “bệnh quan liêu là kẻ thù của nhân dân, của
bộ đội và của Chính phủ. Kẻ thù khá nguy hiểm, vì nó không mang gươm, mang
súng, mà có nằm trong các tổ chức ta, để làm hỏng công việc của ta”, “Quan
liêu, tham ô, lãng phí là tội ác… phải tẩy sạch nó để thực hiện cần kiệm, liêm
chính… để xây dựng thuần phong mỹ tục trong toàn dân, toàn quốc. Đó là nhiệm vụ
quan trọng của mỗi chúng ta”.
Theo Hồ Chí Minh, “Bệnh quan liêu” là “chỉ biết
dùng mệnh lệnh. Không biết giải thích, tuyên truyền. Không biết làm dân chúng tự
giác và tự động”; là “Tham ô, hủ hóa. Trước mặt dân chúng thì lên mặt “quan
cách mạng”, “Bệnh quan liêu... là trái hẳn với tinh thần trách nhiệm”.
Nguyên nhân của “bệnh quan liêu” là “vì xa cách quần chúng, không hiểu biết dân
chúng, không học hỏi dân chúng, sợ dân chúng phê bình” và “khi có sai lầm,
khuyết điểm thì sợ nhân dân phê bình, sợ mất thể diện, sợ phải sửa chữa”. Tác
hại của “bệnh quan liêu” là vô cùng lớn, bởi vì nó “đã ấp ủ, dung túng, che chở
cho nạn tham ô, lãng phí”. Cho nên, “Bệnh quan liêu chỉ đưa đến một kết quả là:
hỏng việc. Vì vậy, chúng ta phải mau mau chữa bệnh nguy hiểm ấy”.
Kiên định, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ
nghĩa Mác - Lênnin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng Việt Nam trong
thời kỳ mới, Đảng ta xác định: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của
cách mạng; công tác cán bộ là khâu “then chốt” của công tác xây dựng Đảng và hệ
thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược là nhiệm
vụ quan trọng hàng đầu, là công việc hệ trọng của Đảng, phải được tiến hành thường
xuyên, thận trọng, khoa học, chặt chẽ và hiệu quả. Đầu tư xây dựng đội ngũ cán
bộ là đầu tư cho phát triển lâu dài, bền vững”. Trong những năm qua, cùng với đẩy
mạnh sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế, Đảng ta thường xuyên quan tâm, chăm
lo công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm với sự nghiệp cách mạng,
đáp ứng yêu cầu sự nghiệp cách mạng trong tình hình mới. “Công tác cán bộ được
đổi mới và phát triển mạnh mẽ theo phương châm công tác cán bộ là “then chốt của
then chốt”, đạt được một số kết quả quan trọng”. Tuy nhiên, từ thực tế cho
thấy, một bộ phận không nhỏ cán bộ chưa thực sự phát huy được vai trò, hiệu quả,
trách nhiệm trong công tác, tinh thần tự giác trong học tập, tu dưỡng phẩm chất
đạo đức lối sống, ý thức tự phê bình và phê bình chưa cao, “nhiều cán bộ, đảng
viên, trong đó có người đứng đầu chưa thể hiện tính tiền phong, gương mẫu; còn
biểu hiện quan liêu, cửa quyền, chưa thực sự sâu sát thực tế, cơ sở”, ngại va
chạm, tiếp xúc với nhân dân, không lắng nghe và giải đáp kịp thời ý kiến, nguyện
vọng của nhân dân; đánh giá hiệu quả công việc cá nhân, cơ quan, đơn vị, địa
phương chủ yếu dựa trên các báo cáo, “lối làm việc bàn giấy”, chưa nghiên cứu
tình hình thực tế. Do đó, chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của địa phương, cơ
quan, đơn vị không cao, gây bức xúc trong nhân dân... Những biểu hiện đó đã và
đang làm giảm sút ý chí chiến đấu, ảnh hưởng đến tinh thần đoàn kết trong nội bộ,
là cơ hội để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng nhằm kích động, lôi kéo,
chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân, làm giảm lòng tin của nhân dân.
Quán triệt quan điểm của Đảng về “Chiến lược
cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”; đẩy mạnh Học
tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tiếp tục thực hiện có
chất lượng Nghị quyết Trung ương 7 khóa XII về “Tập
trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất,
năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ” và tiêu chuẩn cán bộ nêu tại Quy định
số 89-QĐ/TW, Quy định số 90-QĐ/TW của Bộ Chính trị khóa XII… là những giải
pháp quan trọng nhằm từng bước “tẩy sạch bệnh quan liêu” của “một
bộ phận không nhỏ” cán bộ, đảng viên. Đây là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài và
phức tạp, xuyên suốt trong tiến trình cách mạng; cần có sự quan tâm, chung sức
của cả hệ thống chính trị, là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên. “Tẩy sạch
bệnh quan liêu” cũng là để củng cố, phát huy vai trò, năng lực lãnh đạo của
Đảng, theo đó, cần thực hiện tốt những giải pháp sau:
Một là, thực hiện có hiệu quả chế độ tự phê bình
và phê bình trong sinh hoạt, công tác của tổ chức đảng và cơ quan, đơn vị
“Mục đích của phê bình giúp nhau sửa chữa, giúp
nhau tiến bộ. Cốt để sửa đổi cách làm việc cho tốt hơn, đúng hơn. Cốt đoàn kết
và thống nhất nội bộ”. Chế độ tự phê bình và phê bình là một trong những nguyên
tắc, quy luật phát triển của Đảng ta, thông qua tự phê bình và phê bình giúp
cho cán bộ, đảng viên nhận thấy và chỉ ra những ưu, khuyết điểm của mình và đồng
chí, đồng đội. Tuy nhiên, thực tế hiện nay ở một số cơ quan, địa phương thực hiện
chế độ tự phê bình và phê bình còn mang tính hình thức, e dè, chiếu lệ, cán bộ
cấp dưới không mạnh dạn chỉ ra các khuyết điểm của cấp trên, một số cán bộ, đảng
viên chưa thực sự lắng nghe ý kiến phê bình đồng chí, đồng đội, cấp dưới và quần
chúng nhân dân; sau khi phê bình chưa tổ chức rút kinh nghiệm, chưa gắn chế độ
tự phê bình và phê bình với chế độ kiểm tra, giám sát và sửa chữa kịp thời.
“Dùng cách thật thà tự phê bình và phê bình, để tẩy
trừ những thói tham ô lãng phí và bệnh quan liêu, để cùng nhau tiến bộ”, “Mỗi
cán bộ, mỗi đảng viên, mỗi ngày phải tự kiểm điểm, tự phê bình, tự sửa chữa như
mỗi ngày phải rửa mặt. Được như thế thì trong Đảng sẽ không có bệnh mà Đảng sẽ
mạnh khỏe vô cùng”. Kết hợp chặt chẽ giữa chế độ tự phê bình và phê bình với
công tác kiểm tra, giám sát của nhân dân, thực hiện đúng nguyên tắc “dân biết,
dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và giám sát”.
Thực hiện nghiêm túc chế độ phê bình từ trên xuống
dưới, từ dưới lên trên, chủ động tạo các kênh thông tin để nhân dân phản ánh,
đánh giá cán bộ, đặc biệt là cán bộ địa phương; giúp cho cán bộ gần dân, nghe
dân, hiểu dân để dân dân tin, thể hiện tinh thần, trách nhiệm, trình độ và năng
lực của mình trong sinh hoạt và công tác. “Mở rộng dân chủ phê bình trong cơ
quan và ngoài quần chúng, từ trên xuống và từ dưới lên. “Trên đe dưới búa” của
phê bình, thì nhất định tẩy được bệnh quan liêu”. Phải gắn chế độ tự phê bình
và phê bình trong cơ quan, đơn vị với công tác phản biện của các tổ chức chính
trị - xã hội và quần chúng nhân dân.
Hai là, thực hiện đúng nguyên tắc trong quy hoạch,
bổ nhiệm, luân chuyển và đánh giá cán bộ.
Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh, “khi cân nhắc cán
bộ, cần phải xét rõ người đó có được quần chúng tin cậy và mến phục không. Lại
phải xem, người ấy xứng đáng với việc gì”, Đảng ta xác định: “Đổi mới và tăng
cường công tác cán bộ, tạo sự chuyển biến trong thực tế về đánh giá, tuyển chọn
và sử dụng cán bộ chủ yếu theo yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá, cơ chế thị trường và chính sách mở cửa”. Thực hiện nguyên tắc tập
trung dân chủ trong công tác quy hoạch cán bộ; Đảng thống nhất lãnh đạo và quản
lý đội ngũ cán bộ, bảo đảm vai trò lãnh đạo tập trung của cấp uỷ đi đôi với việc
phát huy trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị, nhất là người đứng
đầu; đồng thời mở rộng dân chủ trong việc phát hiện nguồn, phát hiện tài năng.
Kết hợp chặt chẽ giữa công tác quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm, luân chuyển và sử
dụng cán bộ, bảo đảm khách quan, dân chủ, đúng người, đúng việc, được nhân dân
tín nhiệm. Phải “Lấy kết quả công việc, sự hài lòng và tín nhiệm của nhân dân
làm tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng tổ chức bộ máy và chất lượng cán
bộ, đảng viên”.
Công tác cán bộ phải nắm vững tư tưởng chỉ đạo,
nguyên tắc của chiến lược cán bộ của Đảng và đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ của từng
cương vị, địa phương, cơ quan. Kiên quyết xử lý nghiêm và đưa ra khỏi bộ máy
lãnh đạo những cán bộ có biểu hiện thoái hóa, biến chất, vi phạm đạo đức cách mạng,
xa rời quần chúng, xa rời thực tiễn.
Ba là, không ngừng nâng cao phẩm chất chính trị, đạo
đức, phong cách làm việc và năng lực công tác của cán bộ
Phẩm chất chính trị, đạo đức, phong cách và năng lực
công tác là cơ sở, điều kiện để mỗi cán bộ hoàn thành mọi nhiệm vụ trên cương vị
chức trách được giao. Thực tế cho thấy, ở đâu và khi nào cán bộ có những biểu
hiện hạn chế về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và năng lực công tác thì
ở đó “bệnh quan liêu” có “cơ sở, điều kiện phát triển”. Do vây, các cấp, các
ngành, ở mỗi cơ quan, địa phương, đơn vị và mỗi cán bộ, đảng viên cần “Quyết
tâm thực hiện đạo đức cách mạng là cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, quyết
tâm tẩy bỏ cho kỳ hết bệnh quan liêu”.
Nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống của
cán bộ là một quá trình thường xuyên, liên tục, lâu dài; là sự nỗ lực của các cấp
lãnh đạo, các cơ quan đơn vị và từng cán bộ. Do đó, các cấp, các nghành, các cơ
quan đơn vị và mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng Học tập và làm
theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” một cách thực chất, gắn
với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về “Một số vấn đề
cấp bách xây dựng Đảng hiện nay”, Nghị quyết Trung ương 7 khóa
XII về “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược,
đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”, kết hợp với các chế
độ kiểm tra, giám sát, sắp xếp, bổ nhiệm, đánh giá và luân chuyển cán bộ.
Thực hiện đúng nguyên tắc và phát huy vai trò giám
sát và phản biện xã hội của nhân dân, của tập thể trong đánh giá cán bộ, đảng
viên. Kiên quyết, kịp thời xử lý cán bộ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức
lối sống, các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và thói làm việc quan
liêu, không sâu sát thực tiễn...
Xây dựng kế hoạch, tiến hành có hiệu quả công tác
giáo dục, nâng cao năng lực và tác phong công tác của cán bộ, thông qua thực tiễn
để đánh giá năng lực công tác và trách nhiệm của cán bộ. Tăng cường công
tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ,
đảng viên. Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa đào tạo với rèn luyện trong thực tiễn.
Thực hiện nghiêm túc chế độ học tập, bồi dưỡng lý luận chính trị và cập nhật kiến
thức mới cho cán bộ. “Phải làm kiểu mẫu: Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công
vô tư”, cán bộ, người đứng đầu phải làm gương và là tấm gương để nhân dân và cấp
dưới học tập và theo; “đặt công việc chung, lợi ích chung lên trên hết, trước hết”.
Bốn là, rèn luyện phong cách làm việc gần dân, sát
thực tế của cán bộ.
Để chữa “bệnh quan liêu” đòi hỏi mỗi cán
bộ, đảng viên phải rèn luyện phương pháp, phong cách làm việc quần chúng, thường
xuyên tiếp xúc, lắng nghe ý kiến góp ý của tập thể, cấp dưới và của nhân dân.
Tích cực hoạt động thực tiễn, chủ động nghiên cứu thực tế, rèn luyện khả năng
đánh giá, định hướng trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và hoạt động thực tiễn.
Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Lãnh đạo nhân dân bằng cách tuyên truyền, giải
thích, cổ động, giáo dục, tổ chức nhân dân, dựa vào nhân dân để thực hiện nguyện
vọng chính đáng của nhân dân”. Qua đó, cán bộ, đảng viên không những hiểu được
tâm tư, nguyện vọng của nhân dân mà còn học tập được nhiều kinh nghiệm hay của
nhân dân. Làm cho mối quan hệ, đoàn kết gắn bó giữa cán bộ, đảng viên ngày càng
bền chặt hơn, để cán bộ, đảng viên thực sự là “công bộc, đầy tớ của nhân dân”.
Sự nghiệp cách mạng trong tình hình mới đòi hỏi phải
không ngừng nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ. Từ thực tế “bệnh
quan liêu” ở không ít cán bộ hiện nay, đòi hỏi các cấp ủy đảng, các
cơ quan, đơn vị và toàn hệ thống chính trị phải tích cực, chủ động, linh hoạt
và kiên quyết, đảm bảo đúng nguyên tắc, phương châm, quan điểm chỉ đạo trong
công tác cán bộ để “tẩy sạch bệnh quan liêu” trong cán bộ. “Mong rằng
toàn thể cán bộ ta, ai không mắc bệnh quan liêu phải giữ gìn, tránh nó. Ai đã mắc
bệnh ấy, thì phải cố gắng sửa chữa cho khỏi đi, cho xứng đáng với người cán bộ
cách mạng, chớ để bị đào thải”./.
Nhận xét
Đăng nhận xét