Phát huy nhân tố chính trị tinh thần của quân đội trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay

Trước sự tác động nhiều mặt của tình hình trong nước, khu vực và thế giới, trước yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, việc phát huy nhân tố chính trị tinh thần của quân đội trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay là vấn đề hết sức quan trọng và cấp thiết.

Đổi mới giáo dục, nâng cao nhận thức về vai trò nhân tố chính trị tinh thần trong quân đội 

Phát huy nhân tố chính trị tinh thần, nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc về thực chất là phát huy bản chất giai cấp công nhân, tính dân tộc và tính nhân dân của quân đội; làm cho cán bộ, chiến sĩ giác ngộ sâu sắc mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, trung thành với Đảng, Tổ quốc, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, luôn đoàn kết, gắn bó máu thịt với nhân dân; có phẩm chất đạo đức trong sáng; trước mọi diễn biến phức tạp của tình hình, luôn kiên định, vững vàng, tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân, vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Nhận thức đúng, đầy đủ và sâu sắc về vai trò của nhân tố chính trị tinh thần của quân đội trong chiến tranh và trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay luôn là một đòi hỏi cao đối với mọi quân nhân. Tuy nhiên, do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhận thức của các chủ thể không đồng nhất và có một bộ phận nhận thức chưa thật sự đúng đắn, khoa học về vấn đề này. Vì thế, trong quá trình giáo dục quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng ta cho cán bộ, chiến sĩ quân đội cần coi trọng việc giáo dục về vai trò của nhân tố chính trị tinh thần trong sức mạnh chiến đấu của quân đội nói riêng, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung.

Đồng thời với giáo dục quan điểm khoa học cách mạng về vai trò nhân tố chính trị tinh thần của quân đội và đấu tranh phê phán những quan điểm sai trái, thù địch về vấn đề này thì cần phải làm cho mọi quân nhân nhận thức rõ vai trò ngày càng tăng của nhân tố chính trị tinh thần của quân đội trong điều kiện mới, nhất là trong chiến tranh vũ khí công nghệ cao và khả năng phát huy vai trò này trên thực tế ở Việt Nam.

Trong khi giáo dục về vai trò của các nhân tố chính trị tinh thần của quân đội, bên cạnh việc nêu ra những thuận lợi lớn cũng cần phải chỉ rõ những khó khăn, thách thức trong việc phát huy nhân tố này trước những tác động của mặt trái kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế, của “diễn biến hòa bình”, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa - đạo đức tới cán bộ, chiến sĩ.

Tập trung nâng cao chất lượng của các yếu tố cấu thành nhân tố chính trị tinh thần của quân đội trong tình hình hiện nay

Thực tế cho thấy, để phát huy nhân tố chính trị tinh thần của quân đội, trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng phải phát huy đồng bộ vai trò của các yếu tố cấu thành. Song, do vai trò không ngang bằng nhau của từng yếu tố và sự tác động, ảnh hưởng của điều kiện khách quan tới từng yếu tố cũng khác nhau, hơn nữa là sự quan tâm xây dựng của các chủ thể tới các yếu tố cấu thành nhân tố chính trị tinh thần quân đội chưa thống nhất nên cần phải xem xét một cách cụ thể để có biện pháp khoa học phù hợp nhằm nâng cao chất lượng của mỗi yếu tố và tổng thể các yếu tố trong mối quan hệ không tách rời nhau. Hiện nay, cần tập trung đổi mới việc giáo dục nâng cao nhận thức chính trị cho mọi quân nhân về mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đây là hạt nhân, giữ vai trò chủ đạo trong nhân tố chính trị tinh thần của quân đội. Vì thế, việc giáo dục mục tiêu, lý tưởng chiến đấu phải được đặt lên hàng đầu. Những nhận thức lệch lạc, sai trái và những quan điểm thù địch xoay quanh mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, giữa vấn đề giai cấp, dân tộc và nhân loại cần phải được chỉ rõ và đấu tranh khắc phục kiên quyết. Nâng cao giác ngộ chính trị của cán bộ, chiến sĩ về mục tiêu, lý tưởng chiến đấu không thể tách rời với kiên định nền tảng tư tưởng của quân đội là chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng ta theo tinh thần Nghị quyết của Đảng bộ quân đội đã đề ra. 

Để nâng cao chất lượng các yếu tố chủ yếu cấu thành nhân tố chính trị tinh thần của quân đội thì bên cạnh việc nâng cao chất lượng từng nhân tố phải chú ý kết hợp hài hòa xây dựng các yếu tố khác trong một chỉnh thể thống nhất, không được coi nhẹ hoặc tuyệt đối hóa một yếu tố nào. Do đặc điểm của nhân tố chính trị tinh thần nên biện pháp quan trọng để phát huy vai trò của nó là phải tích cực nghiên cứu, đổi mới nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tư tưởng - văn hóa trong quân đội. Đồng thời, kết hợp chặt chẽ công tác này với công tác tổ chức, công tác cán bộ, công tác chính sách và tăng cường hoạt động thực tiễn quân sự để bồi dưỡng, kiểm nghiệm, rèn luyện, nâng cao chất lượng nhân tố chính trị tinh thần của quân đội. 

Nâng cao vai trò, trách nhiệm của các chủ thể trong phát huy nhân tố chính trị tinh thần 

Nhân tố chính trị tinh thần của quân đội được xây dựng và phát huy như thế nào là do con người và tổ chức với tính cách là chủ thể quyết định. Sự tác động của môi trường, điều kiện khách quan cùng với những thuận lợi, khó khăn dù ở mức độ nào cũng không phải là nhân tố quyết định trạng thái chính trị tinh thần của quân đội. Chủ thể xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần của quân đội không chỉ là con người và tổ chức trong quân đội mà bao gồm cả những chủ thể khác có mối quan hệ tới bản chất và sức mạnh chiến đấu nói chung, tới nhân tố chính trị tinh thần của quân đội nói riêng. Trong các mối quan hệ đó, mối quan hệ giữa quân đội với Đảng, Nhà nước và nhân dân là những mối quan hệ có ý nghĩa quyết định, chi phối các mối quan hệ khác. Chính vì thế, việc giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội phải luôn được xác định là nhân tố có ý nghĩa quyết định trong xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần của quân đội. Đảng lãnh đạo quân đội bằng đường lối, chính sách, thông qua đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng và tổ chức Đảng trong quân đội. Đội ngũ cán bộ, đảng viên trong quân đội trước hết là cán bộ lãnh đạo, cán bộ chính trị có vai trò quan trọng trong xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần của quân đội. Phẩm chất chính trị tinh thần, năng lực chỉ huy lãnh đạo, huấn luyện chiến đấu và xây dựng đơn vị của đội ngũ này có tác động rất lớn tới trạng thái tinh thần của quân nhân, nhất là trong điều kiện chiến tranh hiện đại với vũ khí công nghệ cao.

Xây dựng tâm lý vững vàng, ý chí quyết chiến, quyết thắng, quyết tâm vượt qua mọi thử thách, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội 

Đây là nội dung hết sức quan trọng, là nhân tố góp phần xây dựng sức mạnh chính trị tinh thần của quân đội. Mọi quân nhân cần nhận thức sâu sắc bản chất, mục tiêu của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; cần chuẩn bị tâm lý vững vàng, ý chí quyết chiến, quyết thắng, sẵn sàng đánh thắng chiến tranh công nghệ cao của các thế lực thù địch. 

Để chuẩn bị tâm lý vững vàng trong chiến tranh công nghệ cao, phải xây dựng cho được niềm tin chiến thắng cho bộ đội. Muốn vậy, đòi hỏi quân nhân phải thường xuyên rèn luyện toàn diện, không ngừng nâng cao trình độ chính trị, quân sự, sức chịu đựng bền bỉ, dẻo dai, không hoang mang, dao động, kiên quyết, dũng cảm, sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trong những tình huống diễn biến phức tạp, nguy hiểm, ác liệt.

 Bên cạnh đó, bằng hệ thống truyền thông đại chúng, với nhiều hình thức và biện pháp phù hợp, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức đúng bản chất, âm mưu thủ đoạn chống phá cách mạng Việt Nam của các thế lực thù địch, đặc biệt là âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa, trong đó có âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, không bị mắc mưu kẻ thù, không bị cuốn vào vòng xoáy của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, làm tha hóa bản chất giai cấp của quân đội ta. Mặt khác, cần vạch trần bản chất xâm lược, phi nghĩa của cuộc chiến tranh công nghệ cao do các thế lực thù địch phát động. Đồng thời, phải làm rõ tính chất chính nghĩa của ta vì đó là cuộc chiến tranh nhân dân, tự vệ dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và được nhân dân tiến bộ trên thế giới đồng tình ủng hộ. Chủ động khắc phục tâm lý sợ hãi, sợ hy sinh, gian khổ, có biện pháp hạn chế đến mức thấp nhất những tổn thất. Từ đó, xây dựng cho bộ đội ý chí quyết tâm, tinh thần quyết chiến, quyết thắng, dũng cảm chiến đấu đến cùng vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. 

Phát huy nhân tố chính trị - tinh thần của quân đội, nhân tố cơ bản góp phần làm nên chiến thắng quân đội, chúng ta cần thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ xây dựng quân đội về chính trị, làm cơ sở xây dựng quân đội vững mạnh về mọi mặt. Tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với quân đội; nâng cao hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị; nâng cao chất lượng và phát huy vai trò đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ chính trị, chính ủy, chính trị viên; tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa quân đội với nhân dân; đồng thời, chủ động đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, nhất là âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội ta của các thế lực thù địch để bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.