Giá trị trường tồn của Quốc tế Cộng sản

Trong lịch sử phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, Quốc tế Cộng sản - Quốc tế III - chỉ tồn tại hơn 20 năm. Song, đó là sự kế tục xứng đáng sự nghiệp vĩ đại của Quốc tế I và những truyền thống tốt đẹp của Quốc tế II; đồng thời, những giá trị do Quốc tế Cộng sản mang lại luôn trường tồn, không thể bác bỏ.

Cần thấy rằng, lịch sử ra đời và tồn tại của Quốc tế Cộng sản cũng đồng thời là lịch sử của cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ để khẳng định, bảo vệ và phát huy những giá trị của Học thuyết Mác trong thực tiễn. Ngay sau khi Ph. Ăng-ghen qua đời, các phần tử cơ hội, xét lại, phản bội chủ nghĩa Mác đã lên nắm quyền lãnh đạo Quốc tế II. Chúng đòi “hạ bệ chủ nghĩa Mác”, thay vào đó là hệ tư tưởng tư sản và đẩy mạnh tuyên truyền luận thuyết về “hòa bình giai cấp” - hệ tư tưởng phản động trong phong trào cộng sản; chủ trương đưa thuyết “CNTB hòa bình nhập vào CNXH”,... Đồng thời, chúng công khai đứng về phía giai cấp tư sản, ủng hộ cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa, chống lại những người bôn-sê-vích,… V.I. Lê-nin đã nhận ra điều đó và thấy cần thiết phải đập tan “ảo tưởng của bọn cơ hội, xét lại”, thành lập một tổ chức quốc tế mới. Từ những năm 1915 - 1916, trong các hoạt động của mình, V.I. Lê-nin đã chú ý đến việc tập hợp những người cách mạng chân chính để đấu tranh bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác, chống chiến tranh đế quốc, đòi hòa bình, giải phóng dân tộc; đưa phong trào cộng sản và công nhân quốc tế đi đúng con đường cách mạng XHCN. Đầu năm 1918, Hội nghị đại biểu của 8 đảng mác-xít chân chính (gồm Nga, Ba Lan, Hung-ga-ri, Đức, Áo, Lát-vi-a, Phần Lan và Liên hiệp cách mạng Ban-căng) đã đưa ra những quyết nghị quan trọng: thông qua Lời kêu gọi gồm 15 điểm, trình bày đường lối của phong trào cách mạng thế giới, sự cấp thiết phải thành lập Quốc tế Cộng sản để lãnh đạo phong trào Cộng sản và công nhân quốc tế trong thời kỳ cách mạng vô sản và đấu tranh giải phóng dân tộc; chống chủ nghĩa cơ hội, xét lại đang cố tình xuyên tạc chủ nghĩa Mác.

Tuyên ngôn gửi những người vô sản toàn thế giới đã khẳng định: chừng nào còn giai cấp tư sản, còn sự áp bức, bóc lột thì chừng ấy còn bất công, không có độc lập, tự do cho người lao động. Đồng thời, kêu gọi giai cấp vô sản toàn thế giới và tất cả các dân tộc bị áp bức, bóc lột đứng dậy, kiên quyết đấu tranh chống lại giai cấp tư sản, xóa bỏ áp bức, bóc lột, bất công; thực hiện chuyên chính vô sản. Như vậy, Quốc tế Cộng sản đã bắt đầu thực hiện khẩu hiệu vĩ đại nhất của Mác: “Vô sản toàn thế giới liên hiệp lại!” và tiếp tục tập hợp lực lượng đấu tranh cách mạng, thực hiện tiến bộ xã hội, hướng đến mục tiêu thiết lập nền chuyên chính vô sản, thực hiện sứ mệnh: giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng con người, giải phóng xã hội và giải phóng nhân loại mà C. Mác đã vạch ra.

Quốc tế Cộng sản đã phát triển toàn diện vấn đề dân tộc, thuộc địa trên cơ sở vạch ra con đường đấu tranh cho các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc, cũng như sự cần thiết phối hợp hành động giữa phong trào Cộng sản và công nhân Quốc tế với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Khẩu hiệu của C. Mác: “Vô sản toàn thế giới liên hiệp lại!” đã được V.I. Lê-nin phát triển thành: “Vô sản toàn thế giới và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại!”. Đó là bước ngoặt to lớn trong nghệ thuật lãnh đạo của những người cộng sản, làm cho Quốc tế Cộng sản ngày càng phát triển, trở thành người lãnh đạo, là lãnh tụ của giai cấp vô sản và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Với đường lối chính trị đúng đắn về vấn đề dân tộc và thuộc địa, Quốc tế Cộng sản đã nêu cao tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc phương Đông với giai cấp vô sản phương Tây. Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã tham gia Đại hội thành lập Quốc tế nông dân với tư cách là đại biểu của nông dân các nước thuộc địa và được bầu vào Ban Chấp hành Quốc tế nông dân. Ảnh hưởng của Quốc tế Cộng sản ngày càng mở rộng trong các tổ chức quần chúng và đông đảo nhân dân yêu chuộng hòa bình thế giới.

Thành tựu lớn nhất của phong trào Cộng sản và công nhân Quốc tế là sự ra đời của hệ thống XHCN thế giới, làm thay đổi bộ mặt của hành tinh chúng ta và chủ nghĩa Mác – Lê-nin trở thành nền tảng tư tưởng của các Đảng Cộng sản. Tuy hiện nay, hậu duệ của bọn cơ hội, xét lại của Quốc tế II đã và vẫn cố tình chống phá, song không thể bác bỏ được bản chất khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, lý tưởng của Quốc tế Cộng sản. Bởi, Quốc tế Cộng sản không phải là một hiện tượng ngẫu nhiên mà là sự kế tiếp hợp quy luật, kết quả đấu tranh của phong trào Cộng sản và công nhân Quốc tế kéo dài hàng thế kỷ với học thuyết khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lê-nin soi sáng, dẫn đường. Vì vậy, Quốc tế Cộng sản đã, đang và sẽ mãi mãi là nhân tố quan trọng, có vai trò định hướng, dẫn dắt sự phát triển, tiến bộ của thế giới hiện đại. Từ sau Chiến tranh thế giới thứ Hai, các ĐCS và công nhân đã tổ chức nhiều hội nghị quốc tế (vào các năm 1957, 1960 và 1969),... để trao đổi ý kiến, thảo luận, đánh giá các vấn đề lớn của thời đại, như: CNXH, CNTB, phong trào độc lập dân tộc, phong trào công nhân quốc tế và đề ra phương hướng, nhiệm vụ của phong trào, của các đảng ở các khu vực, những vấn đề lý luận, chiến lược và sách lược của phong trào cộng sản quốc tế. Tuy nhiên, do những rạn nứt, bất đồng quan điểm, chính kiến về những vấn đề quốc tế và những sai lầm về đường lối, chiến lược, sách lược của các Đảng Cộng sản cùng nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan khác nhau, đã dẫn đến hậu quả: phong trào cộng sản lâm vào khủng hoảng và suy thoái; chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ. Sự đổ vỡ, khủng hoảng đó là đau đớn, đáng tiếc, song không có nghĩa chủ nghĩa Mác – Lê-nin đã lỗi thời, Quốc tế Cộng sản không còn giá trị. Trái lại, đó là một “cuộc thử vàng” đối với các Đảng Cộng sản. Tất cả điều đó đã nói lên rằng, trong thời đại ngày nay, bất kể Đảng Cộng sản nào, nếu vi phạm thô bạo những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, thực hiện sai đường lối mà Quốc tế Cộng sản đã vạch ra; không được nhân dân đồng tình, ủng hộ, thì nhất định đảng ấy sẽ lâm vào khủng hoảng, sụp đổ, mất quyền lãnh đạo. Ngược lại, các Đảng Cộng sản kiên định chủ nghĩa Mác – Lê-nin; kiên quyết, sáng tạo, linh hoạt, mềm dẻo trong đường lối đổi mới, cải cách; có chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội hợp lòng dân,… thì sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN sẽ thành công. Sự tồn tại và ngày càng trở nên vững mạnh của CNXH ở Việt Nam với đường lối đổi mới; ở Trung Quốc với CNXH đặc sắc Trung Quốc; ở Cu Ba với mô hình cập nhật về kinh tế,… và việc nhiều nước ở châu Phi, Mỹ – La-tinh đang vươn tới những giá trị của CNXH, hay sự phát triển, khẳng định uy tín của các Đảng Cộng sản ở ngay những nước tư bản phát triển trong những năm qua đã chứng minh điều đó. Điều này cũng đồng thời khẳng định: sức sống mãnh liệt của Quốc tế Cộng sản thể hiện ở chỗ, nó đã vượt lên trên mọi thành kiến để bác bỏ, đánh bại mọi kẻ thù “lớn nhỏ” của C. Mác, Ph. Ăng-ghen, V.I. Lê-nin, Hồ Chí Minh,… cũng như ngày càng chứng minh bản chất khoa học, cách mạng của học thuyết Mác – Lê-nin, tiếp tục phát triển phong trào Cộng sản và công nhân Quốc tế và giải đáp được các vấn đề cơ bản thời đại đặt ra; là kim chỉ nam cho hành động của các Đảng Cộng sản.

Vì vậy, không thể bác bỏ những giá trị của Quốc tế Cộng sản; không thể xóa bỏ lý tưởng đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, con người, xã hội và nhân loại mà các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác – Lê-nin đã vạch ra. Những ai đó còn định kiến và mang quan điểm như vậy đều là ảo tưởng, thiếu thực tế, cần phải kiên quyết đấu tranh, bác bỏ.