KHÔNG THỂ ĐỂ MỘT BỘ PHẬN GIỚI
TRẺ LÚN SÂU VÀO NHỮNG SUY NGHĨ, HÀNH VI LỆCH LẠC
QĐND - Cùng với sự đổi mới và phát
triển mạnh mẽ của đất nước, thế hệ trẻ Việt Nam không ngừng lớn mạnh, trưởng
thành về nhiều mặt. Tuy nhiên, trước sự biến động phức tạp của thời cuộc cũng
như ảnh hưởng mặt trái của quá trình hội nhập và toàn cầu hóa, một bộ phận giới
trẻ đang dần xa rời những giá trị truyền thống của dân tộc, dễ bị “mất gốc” và
từ đó sa đà, lún sâu vào những suy nghĩ, hành vi sai trái, lệch lạc.
Những
"căn bệnh" mới phát sinh
So với thế hệ cha anh trước đây, thế hệ trẻ ngày
nay đã tự tin, năng động hơn, tiếp thu những cái mới nhạy bén hơn; chủ động lựa
chọn, tìm kiếm nghề nghiệp để có công ăn việc làm và thu nhập ổn định, góp phần
làm giàu cho bản thân, gia đình và quê hương, đất nước. Nhận thức về lý tưởng,
giá trị xã hội cũng cởi mở, thiết thực, phù hợp hơn với xu thế phát triển của
đất nước và thời đại. Đó là động lực tích cực giúp thế hệ trẻ tự tin tiến về
phía trước, biến những ước mơ, hoài bão, khát vọng của mình thành những hành
động, việc làm cụ thể để thể hiện rõ vai trò là lực lượng xung kích đi đầu
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tuy nhiên, do
những biến động phức tạp của thời cuộc và ảnh hưởng mặt trái của thời đại công
nghệ số, một bộ phận giới trẻ Việt Nam đang dần xa rời những giá trị truyền
thống của dân tộc, không làm chủ được bản thân trước sự lôi cuốn, huyễn hoặc
của lối sống sùng ngoại, lai căng. Trong 27 biểu hiện “tự diễn biến”, “tự
chuyển hóa” được nêu ra tại Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) của Đảng, có một
số biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” liên quan đến giới trẻ khá rõ nét,
như: Phai nhạt lý tưởng cách mạng, dao động, giảm sút niềm tin vào mục tiêu độc
lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; Cá nhân chủ nghĩa, sống ích kỷ, thực dụng;
Nói, viết, làm trái quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước...
Sự
phai nhạt lý tưởng cách mạng, giảm sút niềm tin vào mục tiêu độc lập dân
tộc và chủ nghĩa xã hội của một bộ phận người trẻ không chỉ dừng lại ở biểu
hiện thờ ơ với chính trị, không quan tâm đến những sự kiện, hoạt động của Đảng
và Nhà nước, mà còn thể hiện ở thái độ lạnh nhạt với phong trào của Đoàn Thanh
niên và không thiết tha tham gia các hoạt động liên quan đến giáo dục lịch sử,
truyền thống dân tộc, không mặn mà với các chương trình, nội dung giáo dục
chính trị. Theo số liệu thống kê của Cục Thống kê (Viện Kiểm sát Nhân dân Tối
cao), trong vòng 5 năm (từ năm 2009 đến tháng 6-2014) đã phát hiện mới 35.654
đối tượng vị thành niên vi phạm pháp luật, chiếm hơn 16% so với tổng số bị can
phạm tội hình sự. Qua khảo sát cho thấy, có 70% vị thành niên phạm tội cho biết
không bao giờ tham gia các hoạt động Đoàn.
Ngoài xa rời lý
tưởng, một bộ phận giới trẻ còn có lối sống thực dụng, ích kỷ, biểu hiện rõ nét
nhất là họ để “cái tôi” bản thân quá lớn, bao trùm lên “cái ta” cộng đồng; sống
nhanh, sống gấp, sống chỉ vì mình mà không vì mọi người. Theo thông tin gần đây
từ một báo cáo khoa học đề tài cấp Nhà nước, qua khảo sát về lối sống của
thanh, thiếu niên có tới hơn 20% ý kiến được hỏi cho rằng người trẻ chưa thể
hiện được lối sống lành mạnh; hơn 48% vị thành niên thừa nhận lối sống của họ
kém hơn thế hệ cha anh.
Đáng
chú ý là những năm gần đây, sự bùng nổ của mạng xã hội đã lôi cuốn một bộ phận
thanh, thiếu niên rơi vào tình trạng “nghiện phây” (facebook).
Tháng 10-2016, theo công bố của PGS, TS Huỳnh Văn Sơn, Phó chủ tịch Hội Tâm lý
xã hội Việt Nam, qua khảo sát 424 trẻ vị thành niên là học sinh ở độ tuổi 15-18
tại TP Hồ Chí Minh, trong số 414 học sinh đang sử dụng facebook (chiếm 97,6%), có 56,3% em có xu hướng
nghiện mạng xã hội này. Thực tế cho thấy, hội chứng “nghiện phây” đã biến một
số người trẻ vốn có đầu óc minh mẫn thành những kẻ “sống ảo” mụ mị, ngày đêm
“ăn phây, ngủ phây”, đi đâu cũng “phây” và “seo-phi” (selfie) rồi "câu
like”, thách thức nhau lên mạng làm những trò quái đản, kỳ quặc như châm lửa
đốt trường, nhảy xuống sông... tự vẫn! Phong trào tự phát “nói là làm” từng lây
lan trên mạng xã hội thời gian qua như là hậu quả tất yếu của suy nghĩ ngông
cuồng, thái độ buông xuôi, bất chấp hậu quả của một bộ phận giới trẻ do sống xa
rời thực tế, thiếu tu dưỡng rèn luyện và tự mình... hại mình!
Trong khi phần đông giới trẻ vẫn đặt niềm tin vào sự nghiệp cách
mạng của Đảng, nỗ lực góp sức cùng toàn Đảng, toàn dân thực hiện thành công
những mục tiêu của chủ nghĩa xã hội, thì vẫn có một số người trẻ có tiếng nói
sai trái, lệch lạc, phủ nhận con đường phát triển của đất nước. Lợi dụng
internet, mạng xã hội, blog, một số trí thức trẻ đã có những bài viết, bình
luận, thông tin theo kiểu chỉ nhìn cây mà không thấy rừng, chỉ thấy hiện tượng
rồi nhận định, đánh giá thành bản chất, mà thực chất là thổi phồng khuyết điểm,
khoét sâu những mặt trái, tiêu cực xã hội, gây bất lợi cho sự nghiệp cách mạng
của Đảng và nhân dân ta.
Chung
tay xây dựng môi trường sống lành mạnh cho tuổi trẻ
Tuổi trẻ là sinh
khí của dân tộc, là tương lai của đất nước, là sức mạnh quan trọng của quốc
gia. Có một thế hệ trẻ hùng hậu với chí hướng, hoài bão lớn, khát vọng cao cả
và giàu tinh thần cống hiến, hy sinh, đó là hồng phúc của dân tộc. Vì vậy, bên
cạnh việc quan tâm chăm lo thế hệ trẻ không ngừng lớn mạnh, tiến bộ về mọi mặt,
cần phải có những giải pháp phù hợp để giới trẻ không bị lún sâu vào những suy nghĩ,
hành vi sai trái, lệch lạc.
Có một câu danh
ngôn, đại ý: Người ta chỉ có thể phát triển khỏe mạnh, lành lặn khi được hít
thở và sống trong bầu khí quyển trong trẻo. Suy rộng ra, có thể nói rằng, muốn
trở thành công dân tốt, người ta phải được sống trong những môi trường lành
mạnh. Môi trường ở đây được hiểu rộng ra là môi trường gia đình, nhà trường,
tập thể, cộng đồng, xã hội. Hay nói cách khác, muốn thế hệ trẻ được phát triển
lành mạnh cả về thể chất và tâm hồn thì chúng ta phải quan tâm xây dựng những
môi trường liên quan thiết thân đến cuộc sống, sinh hoạt, học tập, lao động,
công tác của tuổi trẻ.
Gia đình là tế bào của xã hội. Chăm lo xây dựng
gia đình no ấm, bình đẳng, hạnh phúc chính là nền tảng để nuôi dưỡng, giáo dục
thanh, thiếu niên thành những công dân tốt. Nhưng môi trường gia đình tốt thôi
chưa đủ, mà chúng ta cần chú trọng quan tâm xây dựng nhà trường là nơi ươm mầm
tài năng, bồi đắp nhân cách cho thanh, thiếu niên; xây dựng tập thể nơi người
trẻ lao động, công tác thực sự trở thành nơi nâng đỡ, hoàn thiện phẩm chất đạo
đức, năng lực cho họ; xây dựng cộng đồng nơi người trẻ sinh sống có không khí
an cư thân thiện, văn minh; xây dựng xã hội có môi trường văn hóa tốt đẹp,
phong phú để tuổi trẻ có thể “tắm mình” trong đó.
Để tạo dựng được
những môi trường như vậy, đòi hỏi phải có sự quan tâm thường xuyên của cha mẹ,
thầy, cô giáo, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương; các cấp, các ngành và
toàn xã hội. Cần nhận thức sâu sắc rằng, ở đâu có hoạt động của thanh, thiếu
niên, ở đâu có mặt người trẻ thì ở đó phải có trách nhiệm nâng đỡ, dìu dắt, chỉ
bảo ân cần, sát sao của những người đi trước. Người trẻ sẽ đi đúng hướng, sẽ có
niềm tin lành mạnh, lý tưởng đúng đắn khi cấp ủy, chính quyền, tổ chức đoàn,
cán bộ lãnh đạo và người đứng đầu các cấp luôn coi trọng, tạo điều kiện cho
thanh, thiếu niên có môi trường sinh hoạt, học tập, lao động, công tác thật sự
thuận lợi, phù hợp với lứa tuổi, sở thích, tâm lý của các em. Người trẻ sẽ bớt
đi tính cá nhân chủ nghĩa, ích kỷ, thực dụng khi các bậc sinh thành, giáo dưỡng
và những người có trọng trách “cầm cân nảy mực” trong xã hội luôn có lối sống
chuẩn mực, gương mẫu về đạo đức, nhân cách, hết lòng hết sức phụng sự Tổ quốc,
phục vụ nhân dân. Người trẻ cũng sẽ giảm dần lối "sống ảo”, "nghiện phây”
khi gia đình, bố mẹ, thầy cô, cán bộ đoàn chủ động gần gũi sẻ chia, động viên,
giúp đỡ, định hướng cho các em tự giác, nhiệt tình tham gia vào những hoạt
động, sinh hoạt, vui chơi, giải trí bổ ích. Người trẻ cũng sẽ bớt đi những suy
nghĩ chưa đúng về đất nước và chế độ xã hội chủ nghĩa khi những người có trách
nhiệm sẵn sàng đối thoại, lắng nghe tâm tư, tình cảm, nguyện vọng thực tế của
họ; đồng thời khéo léo tìm cách tháo gỡ những vướng mắc trong tư tưởng, thái độ
của họ để cùng tìm ra tiếng nói chung, tạo sự đồng thuận nhằm hướng tới những
mục tiêu cao cả của đất nước, xã hội.
Thanh, thiếu niên
là những người đang ở độ tuổi hoàn thiện về thể chất, tâm lý và nhân cách. Do
vậy, để phòng, chống những nguy cơ, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”
trong lực lượng này, bên cạnh những giải pháp chính trị, hành chính thì cần coi
trọng giáo dục, tuyên truyền, vận động và nhất là có cách ứng xử, đối xử sao
cho khéo léo, phù hợp với từng đối tượng thanh niên có biểu hiện “tự diễn
biến”, “tự chuyển hóa”. Dưới góc độ văn hóa, đây là cách làm hiệu quả vì nó
biết chạm đến trái tim của tuổi trẻ một cách tinh tế, sâu sắc mà vẫn đạt được
mục đích, mong muốn của nhà quản lý.
“Trích QĐND - online”
Nhận xét
Đăng nhận xét